Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Ukrayna‘yı terk eden mülteci çocuk sayısının 1 milyonu geçtiğini açıkladı. UNICEF bugün yaptığı açıklamada, çocukların çoğunun aileleriyle birlikte Polonya, Macaristan, Slovakya, Moldova ve Romanya’ya kaçtığını söyledi.

UNICEF Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Afshan Khan, “Hareket halindeki çocukların sayısı, Ukrayna’daki çocuk ve ailelerin durumunun ne kadar umutsuz hale geldiğinin bir göstergesi” dedi ve ekledi: “Çocuklar güvenlik arayışı içinde bildikleri her şeyi geride bırakıyorlar. Bu yürek parçalayıcı.”

Ebeveynlerinden veya aile üyelerinden ayrılmış refakatsiz  binlerce çocuk da mülteciler arasında yer alıyor.

UNICEF’in İcra Direktörü Catherine Russell, BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi ile birlikte, ülkeden kaçan Ukraynalıların gittiği  ülkeleri bu çocukların derhal tespit edilmesini ve kaydedilmesini sağlamaya çağırdı.

Russel ve Grandi, “Aileleri olmadan sınırların ötesine geçmiş çocuklar için,  hükümet aracılığıyla geçici koruyuculuk veya diğer toplum temelli bakımlar kritik önem arz ediyor” dedi.

Yetkililer açıklamalarında, “Ebeveyn bakımına sahip olmayan çocuklar, yüksek şiddet, istismar ve sömürü riski altındadır. Bu çocuklar sınır ötesine taşındıklarında riskler katlanarak artıyor. İnsan ticareti riski de acil durumlarda artıyor” dedi.

Yetkililer sınırı geçen çocuklar için şu önlemleri sıraladı:

• Evlat edinme, acil durumlar sırasında veya hemen sonrasında yapılmamalıdır. Mümkünse çocukları aileleriyle yeniden birleştirmek için, -birleşme onların yararınaysa- her türlü çaba gösterilmelidir.
• Ukrayna’da yarısı engelli olmak üzere yaklaşık 100 bin çocuk kurumsal bakım ve yatılı okullarda yaşıyor. Bu çocukların tahliyesi, ulusal makamların talimatları doğrultusunda yapılmalıdır.
• Çocuklar hiçbir koşulda  tahliye hareketleri sonucunda ailelerinden ayrılmamalıdır.

‘Tırmanan bir çocuk koruma krizi’

Uluslararası çocuk hakları kuruluşu Save The Children da “Ukrayna’dan kaçan  çocukların artan bir kısmı, aile desteği olmadan, tırmanan bir çocuk koruma krizinin içinde kendi başlarına geliyor” dedi.

Sınırdan gelen haberlere göre bazı çocukların, Ukrayna’dan ayrılamayan ancak çocuklarının güvende olmasını isteyen aile üyeleri tarafından gönderildikten sonra refakatsiz geldiğini aktaran kuruluş, yalnız gelen çocukların çoğunun 14 yaşın altında olduğunu ve psikolojik sıkıntı belirtileri gösterdiğini belirtti.

Fotoğraf: Viktor Moskaliuk

Save the Children Doğu Avrupa Direktörü Irina Saghoyan şunları söyledi:

“Ebeveynler, çocuklarını korumak için en çaresiz, yürek burkan önlemlere başvuruyor. Çocuklar ayrılık, belirsizlikten kaynaklanan derin psikolojik stres ve aile üyeleri için endişe yaşıyorlar. Bu durum ayrıca şiddet, sömürü, insan ticareti ve istismar risklerini de artırır.  Çocukların çoğu, büyük kardeşleri veya geniş aile üyeleriyle, bazıları da komşuları veya diğer yetişkinlerle seyahat ediyor. Korunmaya ve desteğe ihtiyaçları var ve hala inanılmaz derecede savunmasızlar.

Çocukların birincil bakıcılarından ayrılmasını önlemek ve ayrıldığı durumlarda yakın aile takibi ve yeniden birleşmesini sağlamak için her türlü çaba hızla gösterilmelidir.” 

Save the Children açıklamasında, sınır yetkililerine ve insani yardım aktörlerine çocukları birincil bakıcılarıyla birlikte tutmak için önlemler alma, çocuk merkezli psiko-sosyal destek sağlamave ayrılmayı önlemek için programlar uygulama çağrısında bulundu.

UNICEF de Ukrayna’dan Moldova, Polonya, Romanya ve Belarus’a hareket halindeki çocuklara ve ailelere yardımcı olmak  ve ailelerinden ayrı düşmüş refakatsiz çocukları belirlemek için “Mavi Noktalar”ismini veridkleri tek duraklı güvenli alanlar oluşturulduğunu açıkladı.

Mauripol’deki bombalama insanlık suçudur

UNICEF başkanı Russell yaptığı açıklamada, Mauripol’deki doğum hastanesinin vurulmasına dehşete düştüklerini belirtti ve kadınların ve küçük çocukların enkaz altında kaldığını aktardı. Russel, “Henüz ölü sayısını bilmiyoruz ama en kötüsünden korkuyoruz” dedi.

BM, sağlık hizmetlerine, hastanelere, sağlık çalışanlarına ve ambulanslara yönelik saldırıların derhal durdurulması çağrısını yineleyerek, bunların hiçbirinin asla hedef olmaması gerektiğini, uluslararası insani hukukun açık bir ihlali olduğunu hatırlattı.

Fotoğraf: Evgeniy Maloletka / Associated Press

Save the Children’ın Doğu Avrupa Direktörü Saghoyan da Ukrayna’nın Mariupol kentindeki  bombalamanın çocukların temel haklarının tamamen reddedildiğini gösterdiğini söyleyerek “İnsanların yardım aradığı bir yerin mutlak ve mutlak bir yıkım haline gelmesi korkunç. Hastaneler bile güvenli değilse aileler ve çocuklar nereye başvurabilir? Hastaneler çatışmaların şiddetlendiği ve masum çocukların can verdiği savaş alanları haline gelmemeliler” dedi.

Save the Children ayrıca Rusya’nın Ukrayna’daki askeri operasyonu nedeniyle hızla yükselen buğday fiyatlarının, Yemen, Lübnan ve Suriye gibi dünyanın en kırılgan bölgelerindeki milyonlarca çocuğu hastalık ve hatta açlıktan ölme riskiyle karşı karşıya bırakabileceğini söyledi.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nden (BMMYK) yapılan açıklamalarda, savaş nedeniyle yarıdan fazlası Polonya’ya olmak üzere  yaklaşık 2.5 milyon Ukraynalının komşu ülkelere geçtiği bildirilmişti.

BM yardım kuruluşlarından yapılan son tahminler, savaşın sonunda Ukrayna nüfusunun yaklaşık yüzde 10’unu temsil eden dört milyon mültecinin olabileceğini gösteriyor.