Altılı Masa’dan CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığını kabul etmeyerek ayrılan İYİ Parti lideri Meral Akşener, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'ın Cumhurbaşkanı yardımcıları adayı olmalarını istedi.
Bu talebin ardından Millet İttifakı Saadet Partisi Genel Merkezi'nde saatler süren bir toplantı yaptı. Toplantı sonunda Millet İttifakı'nın Cumhurbaşkanı adayı olarak Kemal Kılıçdaroğlu ismi üzerinde anlaşıldı.
Cumhurbaşkanı adayının yanı sıra 12 maddelik bir de yol haritası açıklandı. Yol haritasının 12. maddesinde "İstanbul ve Ankara büyükşehir belediye başkanları cumhurbaşkanının uygun gördüğü zamanda CB yardımcısı olarak atanacaklardır." ifadeleri yer aldı.
Peki İmamoğlu ve Yavaş'ın istifa etmeden seçim kampanyası yürütmesi mümkün mü?
euronews’in sorularını yanıtlayan Marmara Üniversitesi'den Anayasa Hukukçusu Doç. Dr. Tolga Şirin'e göre, her iki belediye başkanının istifa etmeden seçim propagandası yürütmesi mümkün.
"Anayasa’da Cumhurbaşkanı yardımcısı adaylığı diye bir kurum yok." diyen Doç. Dr. Tolga Şirin, "Anayasa ve mevzuat bunu düzenlemiş değil. Bir veya birden çok kişinin Cumhurbaşkanı yardımcısı olacağını söylemek, yani böyle bir taahhütte bulunmak her adayın fiili olanağıdır." ifadelerini kullanıyor.
Siyasi partilerin ya da adayların 'şu veya bu kişileri Cumhurbaşkanı Yardımcısı yapacağım' diyebileceğini belirten Doç. Dr. Şirin, şu görüşleri dile getirdi:
"Hatta ittifaklar, bunu kendi aralarında bir protokole de bağlayabilirler. Kazandıktan sonra bu taahhütlerine uyup uymamaları siyasi etik meselesidir. Halka böyle taahhütler verdikten sonra aksini yapmak, hukuki sorumluluk getirmese de siyasi sorumluluğu beraberinde getirir. Belediye başkanlarının istifa etmesine gerek yoktur. Her aday, belediye başkanlarını veya diğer başka kişileri Cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atayacağını söyleyerek seçim kampanyası yürütebilir."
"Belediye başkanlarının istifa etmelerine gerek yoktur"
Anayasa Hukuku Profesörü Levent Köker de, Ekrem İmamoğlu ile Mansur Yavaş’ın hem Cumhurbaşkanı Yardımcısı hem de Belediye Başkanı olmaları önünde bir engel olmadığını söyledi.
Konu ile ilgili euronews’ün sorularını telefonla yanıtlayan Köker, “Belediye başkanlarının neler yapabileceği neler yapamayacağı konusunda yasa açık. Örneğin parti yönetisi veya denetçisi olamıyorlar. Ancak cumhurbaşkanı yardımcısı olmalarının önünde bir engel yok.” dedi.
Yardımcılıklarını atama yetkisinin Anayasa’ya göre Cumhurbaşkanının elinde olduğunu kaydeden Köker, burada bir sayı sınırlamasının da olmadığına, Cumhurbaşkanının ister 2, isterse 12 cumhurbaşkanı yardımcısı atayabileceğine dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı yardımcılarının icracı olup olmayacakları, yani yürütme sorumlulukları konusunda da net bir durumun olmadığını belirten Köker, yardımcılarını atama yetkisini elinde tutan cumhurbaşkanının bu sorumlulukların belirlenmesi konusunda tam yetkili olduğunu anlattı.
Mevcut sistemde tek yetkilinin ve sorumlunun cumhurbaşkanı olduğunu vurgulayan Köker, bakanların yürütmedeki sorumluluklarında olduğu gibi cumhurbaşkanının bazı yetkilerini yardımcılarına devredebileceğini bildirdi.