Türkiye kişi başına düşen üniversite öğrenci sayısında açık ara Avrupa’nın zirvesinde yer alıyor. Mezun sayısının artmasıyla “üniversiteli işsizler” kitlesi de genişliyor.

Üniversiteyi bırakan öğrencilerin sayısı da hızla artıyor. 2018-2022 yılları arasındaki beş yılda 1 milyon 957 bin üniversite öğrencisi okulu bıraktı. 

2015 yılında 98 bin öğrenci üniversiteyi bırakırken bu sayı 2022 yılında 390 bine yükseldi. 

Bu kurumlar binlerce gencin kazanma hayalini kurduğu Türkiye’nin önde gelen köklü üniversiteleri.

Yüksek Öğretim Kalite Kurulu’nun açıkladığı Gösterge Değerleri Raporu’na göre mezun olmadan üniversiteden ayrılan öğrenci sayısı oldukça yüksek.

2015’te 98 bin öğrenci üniversiteden ayrılırken bu sayı 2017’de 150 bine yükseldi. 2018 yılından bu yana ise 300 binin üzerinde seyrediyor. 

2019 yılında ise üniversiteden ayrılanların sayısı 538 bine kadar çıktı. Son olarak 2022’de bu sayı 390 bin oldu.

2015-2022 arasında 2,3 milyon öğrenci üniversiteden ayrılırken bunun neredeyse 2 milyonu son beş senede gerçekleşti.

En çok hangi üniversitelerin öğrencileri ayrıldı?

2015-2022 yılları arasında okuldan ayrılanların üniversitelerine bakıldığında ilk sırada Anadolu Üniversitesi (78 bin) geliyor. 

Çok sayıda gencin rüyası olan İstanbul Üniversitesi’nden de 68 bin öğrenci bu sürede ayrıldı. Gazi Üniversitesi’nden ise 66 bin öğrenci üniversiteyi terk etti.

Ayrılma sayısı olarak ilk 25 üniversiteye bakıldığında bunlar arasında Akdeniz Üniversitesi, Dokuz Eylük Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Marmara Üniversite ve Ege Üniversitesi gibi köklü kurumlar da yer alıyor.

Nüfusa göre en çok üniversite öğrencisi Türkiye’de

Öte yandan Eurostat verilerine göre Avrupa’da nüfusa göre en çok üniversite öğrencisi Türkiye’de yer alıyor. 

2019 verilerine göre Türkiye’de bin kişiye düşen üniversite öğrenci sayısı 95'di. İkinci sıradaki Yunanistan’da bu sayı 74 iken AB ortalaması 38 olmuştu.

2022-2023 eğitim öğretim yılında toplam 6 milyon 950 bin öğrenci üniversitelere kayıtlıydı. Bu sayı 2019 yılında 7 milyonun üzerindeydi.

Rapor, öğrencilerin üniversiteyi neden bıraktığına dair bilgiler içermiyor. Türkiye’de sık sık liyakat tartışmaları gündeme geliyor.

“Boşuna mı okuyorum?” hissini paylaşan çok sayıda öğrenci var. Ayrıca son yıllarda enflasyonun rekor kırmasıyla geçim sıkıntısı da had safhada. 

Hükümetin kira artış oranlarını yüzde 25 ile sınırlandırması ve rafa kalkan “yeni ekonomi” döneminde kira fiyatları da oldukça yükseldi.

Ortalama maaşta eğitim farkı da giderek düşüyor. TÜİK verilerine göre 2006-2022 arasında ilköğretim mezunlarının ortalama ücreti/maaşı yüzde 987 artarken üniversite mezunlarının aldığı ücret/maaş yüzde 622 artış gösterdi.