Rekor kıran sıcaklıklar iklim krizini tetikliyor mu?

EURONEWS

Rekor kıran yüksek sıcaklıkların iklim krizine olan etkisi bilim dünyasında tartışılıyor.

Avrupa Birliği'nin (AB) Kopernik uydu izleme sistemiyle yapılan ölçümlere göre 2024 yılında şu ana kadar kaydedilen "en sıcak şubat ayı" yaşandı. Son dokuz ay da şimdiye kadar kaydedilen en sıcak aylar olarak tarihe geçti.

The Guardian gazetesinin haberine göre sıcaklıklarda yaşanan bu belirgin artış, anomalinin iklim krizine olan etkileri konusunda farklı yaklaşımları gündeme getirdi.

Bilim insanlarının bir kısmı bu sıcaklık artışının fosil yakıt kullanımı ve orman yangınlarından kaynaklanan iklim modellerindeki küresel ısınma tahminleriyle örtüştüğünü belirtiyor, ancak ilerleme hızından endişe duyuyor. 

Bir grup bilim insanı ise bu artışı iklim krizinde endişe verici bir hızlanmaya işaret olarak değerlendiriyor.

Deniz sıcaklıklarındaki anomali endişe verici

Kopernik İklim Değişikliği Servisi Direktörü Carlo Buontempo, yaşanan sıcaklık artışının atmosferdeki sera gazlarının artışı nedeniyle yaşanacakların bir göstergesi olduğu görüşünde. Buontempo, "Bunları stabilize etmeyi başaramazsak, kaçınılmaz olarak yeni küresel sıcaklık rekorları ve bunların sonuçlarıyla karşı karşıya kalacağız." dedi.

Arka arkaya rekor kıran sıcaklıklar norm haline gelse de, deniz yüzeyindeki ve okyanuslardaki sıcaklık artışının anomal boyutu bilim insanlarını endişelendiriyor.

Miami Üniversitesi'nden iklim bilimci Brian McNoldy, anomalinin en güçlü olduğu Kuzey Atlantik'te, istatistiksel ortalamalardan sapmayı 284 bin yılda bir görülen bir olay olarak hesapladı. Geçtiğimiz yıl neredeyse imkansız gibi görünen marjlarla rekor kıran bir sıcaklık yaşandığına dikkat çeken McNoldy eğilimleri "son derece rahatsız edici" olarak tanımladı.

El Nino etkisi

Bu artıştan kısmen El Nino sorumlu. El Nino doğu-orta ekvatoral Pasifik boyunca periyodik olarak gelişen ortalamanın üzerindeki deniz yüzeyi sıcaklıklarını tetikleyen bir doğa olayı.

Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) Genel Sekreteri Celeste Saulo'ya göre, El Nino 2023'ün kayıtlara geçen en sıcak yıl olmasına katkıda bulundu, ancak asıl artışa fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonlar sebep oldu. 

Saulo "Ocak 2024 deniz yüzeyi sıcaklığı ocak ayı için kayıtlara geçen en yüksek sıcaklıktı. Bu endişe vericidir ve sadece El Nino ile açıklanamaz." değerlendirmesinde bulundu.

Öte yandan haziran ve ağustos ayları arasında La Nino olarak doğa olayının küresel ısıyı biraz azaltması bekleniyor. Ancak bunun geçici olduğunu belirten iklim profesörü Raul Cordero "Yakın zamandaki tüm sıcaklık rekorları muhtemelen er ya da geç kırılacak. Fosil yakıtların kullanımını durdurana kadar durum kötüleşmeye devam edecek." değerlendirmesinde bulundu.

Brezilya'nın önde gelen iklim bilimcilerinden Carlos Nobre de hiçbir iklim modelinin geçtiğimiz 12 ay boyunca deniz yüzeyi sıcaklıklarının ne kadar yüksek olacağını doğru bir şekilde tahmin edemediğine dikkat çekti ve 2024'ün dünya geneli için alışılmadık derecede sıcak bir yıl olmasının muhtemel olduğunu bildirdi.

Bazı bilim insanları ise yaşanan anormal sıcaklık artışının beklenenden hızlı olduğuna dair yeterli kanıt olmadığı görüşünde. İklim araştırmacısı Zeke Hausfather'a göre, küresel deniz ve yüzey sıcaklıkları "oldukça yüksek" ancak iklim modellerinin öngörüleri dahilinde.

Tarih: 19.03.2024 Okunma: 562