Oy
gizli, haber kutsal, yorum h�rd�r.
�imdi �niversiteli olan, eski bir ��rencimden d�n
g�venlikle ilgili baz� sorular ald�m. G�ncel oldu�u i�in, cevaplar� sizlerle de
payla�mak istedim.
�lk soru, “Koruculuk sistemi nas�l ba�lad�?”
Koruculuk sistemi Osmanl�’n�n son d�nemlerinde,
�zellikle Abd�lhamit devrinde etkin ve yayg�n bi�imde uygulanm��. Cumhuriyet
d�neminde, biraz �ekil de�i�tirerek devam etmi�. �lkenin do�usunda da,
bat�s�nda da ihtiya� olan k�ylerde, bilhassa orman k�ylerinde koruculuk vard�.
�ocuklu�umda, il�enin pazar� olan pazartesi g�nleri, Sand�kl�’da, asker
k�yafetine benzeyen �niformalar�yla, o k�ylerden al��veri�e gelen, b�y�kl�
korucular�n gezdi�ini g�r�rd�m. Sonra bunlar kayboldu. 1984’te PKK ter�r�
ba�lay�nca, 1985’ten itibaren Do�u ve G�neydo�u’da yayg�n bir �ekilde yeniden
hayata ge�irildi.
* * *
�kinci soru, “Erdal Sar�zeybek’ in ‘�haneti G�rd�m’
kitab�n� okudum. Orada, koruculara sahip ��k�lmad���n�, silah verip ard�na
d���lmedi�inden bahsediyor.”
Emekli Jandarma Albay Erdal Sar�zeybek o b�lgelerde
uzun s�re, �stelik korucularla birlikte mesai yapm��. “Ard�na d���lmedi�i”nden
kas�t, disipline edilemedikleri, herhalde! �ok b�y�k disiplinsizlikler
ya�and��� ortada!
* * *
���nc� soru, “Bir de benim akl�ma bir �ey tak�l�yor.
Mardin’ deki olayda kan davas� falan deniliyor. Olay� ��yle de�erlendirirsek,
diyelim ki, ter�r �rg�t� Pkk bu i�i yapt�rd� ve ismini ba�ka koydu. Bunu
anlayabilir miyiz? Anla��lamaz, de�il mi? Amac�m sadece do�udaki her olay�
�rg�t yapar demek de�il. Sadece d���n�yorum. Belki de “devlet koruculara silah
veriyor i�te onlar da bunu yap�yor” demek istiyorlar.”
��rencimin de�erlendirmesi yabana at�lamaz. �zellikle
son zamanlarda meydana gelen hadiselerin, �ok �nceden tasarlanm�� fakat �ok
ilerideki istikbali etkileyecek ve �ekillendirecek bi�imde tatbik sahas�na
kondu�unu ben de hissediyorum. PKK’n�n siyasalla�t�r�lmas�, ona silah
b�rakt�r�lmas�, geni� kapsaml� bir af ��kar�lmas�, devlet taraf�ndan muhatap
al�nmas� planlar� m� var, acaba, demeden edemiyorum.
* * *
D�rd�nc� soru, “Bir de, kitapta �ok dikkatimi �ekti. Sar�zeybek,
Da�da �at��an askerden ayr�, ‘jandarma’dan ayr� bahsediyor. ‘jandarma’ daha m�
farkl�? �una da rastlad�m kitapta, ‘ter�rle m�cadelede jandarma ve polisin’
yetkilerini elinden ald�lar’ diyor.”
Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri’nin esas g�revi d��
g�venlik, jandarman�n ise i� g�venliktir. �htiya� halinde, b�t�n kuvvetler i�
g�venlikte de kullan�labilir. Jandarma ve polisin yetkileri AB uyum yasalar�yla,
insan haklar� �er�evesinde yeniden d�zenlendi. Bu, yetkilerin ellerinden
al�nd��� anlam�n� ta��maz. Yetkiler, insan haklar� ihlal edilmeden
kullan�lmal�.
* * *
Son soru, “polis’ askerin olmad��� yerde mi, ‘ter�ristle’
�at���r. Yoksa b�yle bir �ncelik yok mu? Bununla ilgili son olay; ‘�stanbul’daki,
bask�n� polis y�r�tt�, fakat masum ki�iler de �ld�’. Neden �stanbul’daki
operasyonu polis yapt�?”
�ehir merkezlerindeki b�t�n asayi� olaylar�na polis
m�dahale eder. Vakan�n ter�r, siyasi veya adi su� olmas� fark etmez. �ehir d���nda
ise jandarma g�revlidir. �htiya� halinde veya ilgili Cumhuriyet Savc�s�n�n iste�i
�zerine birbirlerinin b�lgelerindeki vukuatlara da m�dahale edebilirler.
�nceki
yaz�lar