Kalem fery�d eder, a�lar m�rekkep,
“Beni cahil eline verme Ya Rab!
L�tfunla �lime �evir yolumu,
K�rma n’olur kanad�m�, kolumu.”

L�edri

 M�slim CO�KUN, Mill� Gazete, 26 Nisan 2010

Ge�ti�imiz y�llarda bir gezi s�ras�nda ormanl�k alanda yolumuzu kaybetmi�tik. Orman i�inde uzun bir s�re dola�t�ktan sonra bilmedi�imiz bir yere, terk edilmi� bir k�ye ��km��t�k. K�y�n virane g�r�nt�s� insan� �rperten cinstendi ve y�llar �nce terk edildi�i her halinden belliydi. �am a�a�lar�yla �evrili mezarl�kta, mezar ta�lar�ndaki �l�m tarihlerinin en yak�n� 1960'l� y�llar� g�steriyordu. Bu durum g�z �n�nde bulunduruldu�unda k�y�n yakla��k k�rk y�l �nce bo�alt�ld��� anla��l�yordu. Mezarl�ktaki insan� sarsan manzara, fanili�e dair a��k ve net bir g�r�nt� ortaya koyuyordu. �nsan�n h�km�n�n belli bir zaman dilimiyle s�n�rl� oldu�u ger�e�i mezarl�ktan daha anlaml� g�r�n�yordu. K�ydeki g�r�nt� �rk�t�c�, bir o kadar da insana h�z�n veren cinstendi. Evler y�k�lm��, meyve a�a�lar� yabanile�mi�,  yak�n b�lgede bolca su olmas�na ra�men k�yde sular kurumu�, tabiat adeta insanlar �ekilince hayata k�sm��. �nsan, tabiatla aras�ndaki s�k� dayan��man�n fark�nda olmadan ya�ay�p gidiyor. �zellikle k�ylerin hayat�m�zdan �ekilmesi hayat�m�zda �nemli bir bo�luk olu�turdu. �nsan�n toprakla olan rab�tas�, Allah'a olan inanc�n�n da derecesini g�sterir. Toprakla mesaisi fazla olan insan�n inan� bak�m�ndan daha duyarl� oldu�u, merhamet damarlar�n�n daha iyi �al��t��� a��kt�r. Anadolu co�rafyas� bunun a��k g�stergesidir. Rak�m� y�ksek b�lgeler, di�er b�lgelere g�re daha dindard�r. Rak�m d��t�k�e inan�ta da bir zay�flama olur. Deniz seviyesi bozulman�n her y�n�yle kendini g�sterdi�i bir �izgidir.

Terk edilen k�yde meyve a�a�lar�n�n yabanile�mesi, sular�n �ekilmesi ilahi bir ikazd�r. �nsan�n olmad��� yerde a�a�lar, ku�lar, topraktaki b�t�n varl�klar hayata k�ser, sular ortadan kaybolur. Sonu�ta insan�n terk etti�i toprak k�sa s�rede ��lle�ir, hayat belirtisi ortadan kalkar. T�pk� yolumuzun kesi�ti�i o k�ydeki gibi. �nsan�n toprakla olan irtibat�, ayn� zamanda insan�n anlaml� bir varl�k olmas� yan�nda tabiat� harekete ge�irmesinin de a��k g�stergesidir. E�ref-i Mahl�kat olarak yarat�lan insan�n k�inata katt��� mana, terk edilen k�yden bak�l�nca daha anlaml� hale geliyor.

Bulundu�u yeri anlamland�ran, ya�an�l�r k�lan insan, modernle�menin getirdi�i hastal�kla bazen anla��lmaz oluyor. K�t�l�k yay�lmac�l���n� s�rd�r�yor. K�t�l��e meyleden insan, bulundu�u �evreyi kirletiyor, ya�anmaz k�l�yor. K�sacas� ��lle�tiriyor. Terk edilmi� k�y�n g�r�nen y�z�, asl�nda k�t�l��e meyletmi� modern insan�n g�n�m�zde g�r�nmeyen y�z�d�r. "�nsanlar k�t�l���, arzular� g��l� oldu�u i�in de�il, vicdanlar� zay�f oldu�u i�in yaparlar." Siyasette, sanatta, edebiyatta �rne�ini �ok�a g�rd���m�z hastal�k derecesinde egolar�n�n pe�inde ko�anlar her tarafa kirlilik sa��yor. Tolstoy'un da dedi�i gibi, "K�t�ler kendilerine tahamm�l edildik�e daha �ok azarlar." Hemen her ortamda bu t�r insanlar� g�rmek art�k insana �a��rt�c� gelmiyor. �zellikle edebiyat d�nyas�nda k�t�l��� bir meslek haline getirenler, iyi insanlar aradan �ekilince �orakla�an topra��n tavr�n� yans�t�yor. Buna kar��l�k i� yapanlar, ortaya sadece eser de�il, bir de �ahsiyet koyanlar verimli bir toprak gibi etraf�na g�zellikler yay�yor.

Rahmetli dedem hastalan�p yata�a d��t���nde ben daha �ocuktum. K�yde topra��n k�st���ne, hayvanlar�n hasta oldu�una �ahit olmu�tum. K�yde ya�am�� olanlar�n yad�rgamayaca�� bu durum, beton y���nlar�na teslim olan kentlilerin anlayamayaca�� bir olgudur. Dedemin �ok sevdi�i ve insan duyarl�l���ndan i�aretler g�steren cam�zlar�ndan (manda) ismi Telli olan�, dedemin hastal��� ba�lay�nca o da hayata k�sm��, g��l�, kuvvetli hayvan baharda d��ar� ��k�nca, �elimsiz ve g��ten, takatten kesilmi� haliyle b�t�n k�yl�de �a�k�nl�k uyand�rm��t�. Yine o sene ekinlerin �nemli bir k�sm� tarlada boy atmadan kurumu�tu ve mahsul bak�m�ndan verimsiz bir y�l olmu�tu. O zaman �ocuk akl�mla bu inceli�i fark etmemi�tim. �imdi d���n�nce dedemin �ahs�nda tecelli eden bu durum, tabiattaki varl�klar�n insanla olan irtibat�n�, kurdu�u ili�kinin hangi boyutlarda oldu�unu daha iyi g�zlemliyorum. E�ref-i mahl�kat olarak yarat�lan insan�n f�trat�na uygun davrand���nda tabiatla olan ili�kisi d���nenler i�in ders niteli�indedir.

"D�nya ahiretin tarlas�d�r'' anlay��� modernle�menin b�t�n y�nleriyle hayat�m�za m�dahale etmesiyle de�i�ikli�e u�rad�. Her �eyin �z� de�i�ti. B�t�n anlaml� kavramlar�n i�i bo�alt�ld�. �nsan�n d�nyadaki imk�nlar� artt�k�a ahiretle olan irtibat�nda bir zay�flama oldu. Son y�llarda M�sl�man camiada g�r�len tam da b�yle bir �ey... Bakal�m aya�� topraktan kesilen insan�n merhamet damarlar�ndaki t�kan�kl�k ne zaman a��lacak?

YORUMLAR