Oy gizli, haber kutsal, yorum h�rd�r.
Bu s�tunda 4 ayd�r yaz�yorum
ve uzun al�nt�lar, hele bir yaz�n�n b�t�n�n� almak gibi bir yolu hi� tercih
etmedim. Fakat Cuma g�n� kar��ma �yle bir yaz� ��kt� ki, kendim ve b�t�n
okuyucular�m�z i�in ufuk a��c�, zaman zaman ba�vuru kayna�� niteli�inde
oldu�unu de�erlendirdim.
“Misak-� Milli” denilince, �o�umuzun ilk akl�na gelen; Mustafa Kemal’in ba�kanl�k etti�i bir kurumun kabul etti�i “Milli Yemin” gelir.
A�a��daki yaz�y� okuyunca hat�rlad�m; “Misak-� Milli” daha TBMM a��lmadan 20 Ocak 1920’de, �stanbul’daki Meclis-i Mebusan taraf�ndan kabul ediliyor.
H�rriyet’in
internet sitesinden ald���m, Ege Cansen’in “H�kimiyet padi�ah�n de�ildir” ba�l�kl�
yaz�s�n�n g�n�m�zdeki pek �ok tart��maya da ���k tuttu�u kanaatindeyim.
Gen�lik ve Spor Bayram�n�n 89’ncu
y�ld�n�m� kutlu olsun. Unutanlar varsa, bayrak asman�z� hat�rlat�yorum.
16 May�s 2008 tarihli makaleyi aynen sunuyorum.
B�L�M�N amac�, sebep-sonu�
ili�kisini ��zmektir. Bilimsel tarih�ilik de "ne, ne zaman oldu de�il,
ni�in oldu" sorusuna cevap bulmakt�r.
Ben de "milli irade", "milli h�kimiyet", "h�kimiyet-i milliye", "h�kimiyet bil� kayd-� �art milletindir", "h�kimiyet, kay�ts�z �arts�z milletindir" veya "egemenlik, ulusundur" �eklinde kullan�lan bir kavram�n ortaya ��k�� sebebini amat�rce bulmaya �al��t�m. Anlatay�m.
1.�lk defa �kinci Me�rutiyet’le birlikte duyulmaya ba�lanan "h�kimiyet-i milliye" deyimi, h�kimiyet padi�ah�n (halifenin) de�ildir anlam�nda kullan�lm��t�r. Bu tamlama, �lkeyi y�netenlerin kendilerini Tanr�’n�n g�revlendirdi�i tezine kar�� s�ylenmi�tir. Devlet idaresinde laikle�menin ilk ad�m� budur.
2. Mustafa Kemal Pa�a, Padi�ah taraf�ndan "ola�an�st� yetkilerle donat�lm�� ordu m�fetti�i" olarak Anadolu’ya g�nderilmi�ti. Pa�a, kendisine tevdi edilen g�revin tan�m�n� de�i�tirmeye karar verdi�i i�in Samsun’a ��kt�ktan sonra bu unvan� iade etmi�tir.
3. Unvans�z ve yetkisiz kalan Mustafa Kemal Pa�a, alm�� oldu�u devlet terbiyesi icab�, "kendi kendini yetkilendirmek" yerine, kendisini yetkilendirecek bir makam in�a etmeyi planlam��t�r.
4. Sivas ve Erzurum kongrelerini bu maksatla toplam��t�r. Erzurum’da Padi�ah�n yetkilendirdi�i ve halen bu yetkileri devam eden Kaz�m Karabekir Pa�a, Mustafa Kemal’e "emrinizdeyim pa�am" diyerek onu en yetkisiz g�n�nde destekleyip, g�c�n� z�mnen me�rula�t�rm��t�r.
5. Ancak Ankara’y� kararg�h olarak se�en Mustafa Kemal, "ast�n, �st� yetkilendirmesi" keyfiyetinden huzursuzudur. �st�ne bast��� zemin, zay�ft�r. Durumu pamuk ipli�ine ba�l�d�r.
6. Mustafa Kemal bir isyanc� de�ildir. O, ba�kenti i�gal alt�nda olan ve Padi�ah� ve H�k�meti, ��gal Kuvvetleri Komutan�n�n etkisinde giren Osmanl� Devleti’nin, i�gal edilmemi� topraklar�nda g�revli en k�demli pa�as�d�r. Ama bu durumunun, hukuki bir dayana�� yoktur.
7. E�er, Padi�ah yerine Meclis’in kendisini tekrar yetkili k�lmas�n� sa�layabilirse, hukuki mesnetsizlik ortadan kalkacakt�r.
8. Pa�a, �stanbul’da toplanmakta olan meclisteki mebuslarla �ahsen ve dolayl� olarak temas tesis eder. Onlar� "istiklal m�cadelesi davas�na" ikna eder. Osmanl� Meclisine "Mustafa Kemalci" hizip h�kim olur. Meclisi Mebusan 28 Ocak 1920’de "misak� milli"yi kabul eder.
9. ��gal Kuvvetleri komutan�, bu olay �zerine meclisi kapat�r. Mustafa Kemal derhal, �stanbul’da toplanamayan meclisi, Ankara’da toplanmaya �a��r�r. Gelemeyenlerin yerine yeni mebuslar atan�r.
10. Ankara’da toplanan bu meclis, Mustafa Kemal’i "Meclis Reisi" se�er. Mustafa Kemal bu suretle "yetkinin kayna��" sorununu ��zer.
11. Ancak, Mustafa Kemal’i yetkilendiren Meclisin yetkisinin kayna�� belirsizdir. Bunun i�in "h�kimiyet milletindir" denir. Padi�ah (Halife) zaten �stanbul’da yar� esirdir. G�c�n kayna�� art�k millettir.
12. Meclis Reisi olarak kurdu�u h�k�metin �yelerine de asil "Naz�r"lar (bakanlar) �stanbul’da oldu�u i�in "vekil" s�fat�n� uygun g�r�l�r.
Son S�z: Sebebi bilmeyen, sonucu yorumlayamaz.
�nceki
yaz�lar� g�rmek i�in a�a��daki kutuya t�klay�n