Oy gizli, haber kutsal, yorum h�rd�r.

 

 

Beyin yakla��k olarak iki yumruk b�y�kl���nde ve 1.4 kilogram a��rl���nda bir organ�m�zd�r. Tony Buzan’�n deyimiyle “Bir bu�uk kilograml�k k�inat.”

O k�inat bize zenginlik, huzur ve mutluluk getirebilir.

E�er onu tan�rsak, i�levlerini ve kullanmas�n� bilirsek…

Beynin i�inde, bir �ehri tekrar tekrar kurmaya yetecek kadar atom enerjisi var.

Beynimizdeki n�ronlar�n yani sinir h�crelerinin say�s� y�z milyarlarca… ��renme; bu n�ronlar�n birbiriyle irtibata ge�mesiyle sa�lan�yor. Her n�ronun birbiriyle ileti�ime ge�mesi m�mk�n. Bu ise y�z milyar �zeri y�z milyarl�k bir bilgi potansiyeli demektir ki; ortaya ��kacak rakam� bilgisayarlarla bile hesaplamak ve ifade edebilmek, neredeyse imk�ns�zd�r.

Beyin h�crelerinin aras�ndaki ileti�limin olu�mas� i�levine “sinaps” ad� verilmektedir. Beyinde olu�an elektrik darbesi, iki beyin h�cresi aras�nda kimyasal iletiler g�nderir ve b�ylece “d���nce” iletilmi� olur. Bunun nas�l ger�ekle�ti�i bilinmemektedir.

*                     *                      *

Beyin Hakk�ndaki Baz� Yanl�� �nan�� Ve Bilgiler

 

�nsan�n, 21 ya��ndan sonra g�nde ortalama 10.000 beyin h�cresini yitirdi�ine inan�l�yor. Ger�ekse; ��renme yoluyla beyin �al��t�r�ld���nda, h�cre kaybetmek bir yana, beyin i�inde daha da geli�mi� ba�lant�lar olu�uyor.

Di�er bir yanl�� inan��, ya� ilerledik�e genel zihinsel becerilerin gittik�e daha b�y�k bir h�zla geriledi�i y�n�nde! B�yle bir �ey yok; tabii e�er insanlar ya�land�k�a kendilerini b�rakmazlarsa…

G�zel T�rk�emizde, bu yanl�� inan��lar� ��r�tecek �ok anlaml� bir kavram var: “Bilge.” “Bilge” deyince akl�m�za ne geliyor? Ak sakall� ihtiyarlar, de�il mi? Yukar�daki negatif inan�lar do�ru olsayd�, “bilge” dedi�imiz ki�ilerin hepsi de ihtiyarlad�k�a, birer bunak olacaklard�. Oysaki bilge olmu�lard�r. Bu, bize �unu g�steriyor: ��renmeyi s�rd�r�rsen, beyin fonksiyonlar� artarak devam ediyor ve bilge oluyorsun… ��renmeyi b�rak�rsan, beyin tembelle�iyor ve bunamaya do�ru yol al�yorsun. “Zek� ve Yetenek” adl� dizinin yazarlar�ndan Peter Lauster, bu konuda ��yle diyor: “Ara�t�rd���n�z �ey, en sa�lam sermayeniz, beyninizdir; her g�n ilgisizlikten �t�r� biraz daha aptal veya e�itim sayesinde biraz daha zek� olabilirsiniz.”

*                     *                      *

Beynin b�t�n potansiyelini kullanabilecek insan yok. Ortalama olarak beyin potansiyelimizin y�zde birinden daha az�n� kullanabildi�imiz, hesaplan�yor. B�y�k d�hilerin bile, beyin kapasitelerinin ancak y�zde �� kadar�n� kullanabildikleri de�erlendiriliyor.

*                     *                      *

Beynin Sa� Ve Sol Taraflar�

 

�ki yumruk b�y�kl���nde oldu�unu belirtti�imiz beynin, bir yumruk b�y�kl���ndeki her bir yar�s�na, sa� ve sol yar�mk�re veya “lob” denilmektedir. Temel beyin i�levleri bu iki yar�mk�re aras�nda b�l��t�r�lm��t�r.

Buna g�re sa� taraf�n; sanat, b�t�n� g�rme, sezgi ve duygular, hayal g�c�, renk, resim, sentez i�levlerini yerine getirdi�i ve zamanla s�n�rl� olmad��� tespit edilmi�tir.

Sol taraf�n ise; say�lar, s�zc�kler, �izgiler, analiz, listeleme, mant�k, d�zenleme i�levlerini yerine getirdi�i ve zamanla s�n�rl� oldu�u anla��lm��t�r.

Bu bilgiler, beynimizi en etkin �ekilde kullanabilmemiz i�in �ok �nemli. �nsano�lu genellikle beyninin sol taraf�n�n i�levlerine a��rl�k vererek sa� taraf� at�l b�rak�yor. Sa� beyin kapasitemizden ne kadar fazla yararlanabilirsek zaman� ve mevcut �artlar� a�abilme, hedeflerimize ula�abilme konusundaki g�c�m�z o kadar artacakt�r.

*                     *                      *

Sa�lam Kafa Sa�lam V�cutta Bulunur

 

�nsan bedeni e�itildik�e, bu bedenin i�inde bulunan beyin de geli�iyor.

Tam bir fiziksel ve beyin sa�l���na ula�ma konusunda �nem ta��yan fakt�rler �unlar:

Genel Fizik� Kondisyon: Beyin b�t�n beden a��rl���n�n y�zde 2’si kadar�n� olu�turdu�u halde, ald���m�z oksijenin y�zde 40’� do�ruca kan dola��m�yla birlikte beyne gider. Kondisyona sahip bir insan, kondisyonsuz bir insan�n iki kat� oksijen i�leyebilir. Buna ek olarak, sa�l�kl� bir insan�n ci�erleri, bedendeki zehirleri �ok daha b�y�k bir etkinlikle d��ar� atabilmektedir.

�yi bir fizik� g�ce sahip olmak i�in; kalp at��lar�m�z� 120 civar�na ��karan ve bunun 30 dakika s�rmesini sa�layan bir etkinli�i her g�n yapmam�z gereklidir.

Beslenme: Kabuklu g�dalar ve b�t�n tah�llar zengin bir beyin g�das�d�r. Sa�l�kl� ve etken bir beyin i�in taze besinler ve �ok �e�itli g�dalar al�nmal�d�r.

Uyu�turucudan Uzak Durmak: Daha ak�ll� olmak i�in her t�rl� uyu�turucu, alkol ve sigaradan uzak durmak l�z�m.

Uyku Ve Dinlenme: �nsanlar�n en yarat�c� olduklar� durumlar dinlenme, rahatlama ve yaln�zl�kt�r.

Uyku; beynin g�nl�k faaliyetlerini b�t�nle�tirdi�i, d�zenledi�i, dosyalad��� ve sorunlar� ��zd��� bir d�nemdir. Derin bir uykudan mahrum olan beden hep yorgun olacak, zihin kendisini toparlamakta g��l�k �ekecek, r�yalar vas�tas�yla gev�eyemeyen sinirlerimiz de hep gergin kalacakt�r. G�nde en az 7 saat derin bir uyku uyunabilmeli, uyku problemi varsa mutlaka ��z�lmelidir. Aksi halde hayat�m�z cehenneme d�ner.

*                     *                      *

Yukar�da beyin hakk�nda �ok �zet bilgileri payla�t�k. �imdi, bu “1.5 kilograml�k k�inat�n” insan� zengin, huzurlu ve mutlu edip etmeyece�ini inceleyelim.

*                     *                      *

Zihin Ve Zek�

 

Vikipedi’de zihinle ilgili �u bilgiler var: Zihin bilin� ak��� olarak tan�mlanabilir. �nsan beyninin bilin�li s�re�lerin t�m�n� i�erir.

 Zihnin pop�ler kullan�m� �o�unlukla d���n�� ile e�anlaml�d�r: ‘kafam�z�n i�inde y�r�tt���m�z’ kendimiz ile �zel konu�malard�r. Bunun i�in biz "zihin yorar�z" veya "(bir �eyi) zihnimize yerle�tiririz." Bu ba�lamda zihnin �z niteliklerinin biri, sahibinden ba�ka hi� kimsenin eri�emedi�i bir �zel alan olmas�d�r. Hi� kimse bizim ‘zihnimi okuyamaz’.

Bir ba�ka kaynak, zihin’i akademik fonksiyonlar, olarak tan�mlam��.

Ben de ��yle tan�ml�yorum: “Beyin” kelimesini iki anlamda kullan�yoruz. Hem a��rl��� olan, g�zle g�r�len madd� nesne, hem de o madd� nesnenin d���nce yetene�i gibi manevi i�levleri. ��te bu manev� i�levlere ben “zihin” ad� verilir, diyorum.

Zek� ise; en k�sa ve yayg�n tan�m�yla, ��renme ve problem ��zme yetene�idir.

*                     *                      *

Olumlu Zihinsel Tutum

 

Do�u�tan gelen yeteneklerin d���nda, zek� seviyesini ve verimlili�ini en fazla, bizim zihinsel tutumumuz belirliyor.

Zihinsel tutumumuzun hem beden hem de beyin g�c�yle do�rudan ili�kisi var. Korku, karas�zl�k, ald�rmazl�k, kat�l�k ve olumsuzluk i�eren bir tutum gerginli�e, hastal��a, zihn� becerilerin bozulmas�na ve zek�n�n k�relmesine yol a��yor.

A��k fikirli, kendini adam��, esnek, cesaretli, merakl� ve olumlu bir zihinsel tutumsa daha sa�l�kl� ve rahat bir bedenle, daha atik ve g�nl�k hayata s�rekli kar��la��lan problemlerle daha kolay ba�a ��kabilen bir beyin yaratacakt�r. Bu alanda yap�lan ara�t�rmalar, b�yle bir zihinsel tutumun beyin h�creleri aras�nda daha geli�mi� ince ba�lant�lar olu�turaca��n� g�stermi�tir.

*                     *                      *

Zenginlik, Huzur, Mutluluk

�nsano�lu, �m�r boyu, tatmin olman�n pe�inde ko�ar. Doyuma ula�t��� �l��de mutlu oldu�unu hisseder.

�nsano�lu zengin olma arzusundad�r. ��nk� pe�inde ko�tu�u tatmin, huzur ve mutlulu�u zenginli�in sa�layaca�� zann�ndad�r.

Parayla saadet olur-olmaz tart��mas� bu yaz�n�n konusu de�ildir. Onun i�in mevzunun o taraf�na de�inmeyece�im.

Sayfalar dolusu marifetlerini sayd���m�z, n�ron zengini beyin, bize zenginlik sa�lar m� sa�lamaz m�?

Ne desem, bilmem ki?

Bana sa�lamad�.

Size aktard���m, yukar�daki bilgileri en az 10 y�l �nce edindi�im halde, bu bilgiler  bana ekonomik zenginlik getirmedi.

Zengin olmay� �ok istedim mi?

En az�ndan �imdiki halimden daha m�reffeh olmay� istedim. Olmad�.

Fakat bu bilgilerin bana zenginlik getirmemesi hi� kimseye getirmeyecek anlam�na gelmez. Siz �yle bir zihinsel tutum tak�n�r, zek�n�z� �yle bir y�nlendirirsiniz ki; bakm���n�z bir s�re sonra Allah, “y�r� ya kulum” demi�.

*                      *                      *

Zenginlik bir yana; beyni tan�mak, daha olumlu zihinsel tutum huzur ve mutluluk getirdi mi?

Teredd�ts�z, evet.

Son 10 y�lda �ok zor d�nemlerim oldu. E�er zihnimi kullanmay� bilmesem, olumlu zihinsel tutum tak�nma al��kanl���m olmasayd�, �imdi �u sat�rlar� size ula�t�racak g�c�m, birikimim, hatta sa�l���m olmayabilirdi.

Bu bilgilerle tabii ki, y�l�n 365 g�n�, g�n�n 24 saati hi� �z�lmeden, sinirlenmeden, gerilmeden, bunalmadan, �en �akrak ge�miyor. �nsan, bu duygular�n hepsini ya��yor. Olumlu zihinsel tutumun faydas� b�t�n bu olumsuz duygular ruhunuzu ve zihninizi i�gal etti�inde, onlar� kontrol edebilme yetene�i veriyor size. Pani�e kap�lm�yorsunuz, a��r� tepki vermeden atlatmaya �al���yorsunuz. �z�nt�n�z, �fkeniz, gerginli�iniz daha k�sa s�r�yor.

�ok derin problemler bile uykular�n�z� ka��ram�yor.

Daha k���k �eylerden huzur duyuyorsunuz.

Daha basit �eyler sizi mutlu edebiliyor.

Zengin olamad���n�z� takm�yorsunuz.

Allah’�n bu �ok b�y�k nimeti ve l�tfu, m�kemmel organ�m�z beynimizi kullanal�m. En etkili ve verimli kullanman�n yollar�n� bulal�m. �nan�yorum ki, bu muazzam organ ne istiyorsak bizi ona ula�t�racakt�r.

Onu kullanmamak ne b�y�k g�nah, ne b�y�k israf!

*                     *                      *  

�nceki anketimizin sonu�lar�:

 

Yaylada Veya Sahilde Tatil Yapar m�s�n�z?  

 

1. Her y�l en az 10 g�n tatil yapar�m:37
2. Ortalama be� y�lda bir en az 10 g�n tatil yapar�m:28

3. En son 10 y�l kadar �nce tatil yapt�m:9
4. Tatil kim, ben kim:56

 

Ankete ilginiz i�in �ok te�ekk�r ederiz.

Sol s�tundaki yeni anketimize kat�l�r m�s�n�z?

 

Not: M�saadenizle, yaz�lar�ma 10 g�n kadar ara verece�im!  Sel�mlar�mla…

 

�nceki Yaz�lar

Tarih: 28.07.2008 Okunma: 703

YORUMLAR