Oy gizli, haber kutsal, yorum h�rd�r.
“Vatan” kavram� �ok eski… Binlerce
y�ll�k bir mazisi var. Kutsal, dokunulmaz, neredeyse bir tabu! Hamasi bir
terim. “Yurt” �yle de�il.
“Vatan” denilince heyecanlan�r�z. ��imiz
titrer.
“Vatan” i�in g�z�m�z� k�rpmadan �l�r�z.
* * *
Bu, u�runda g�z�m�z� k�rpmadan
�ld���m�z varl�ktan t�retilen “vatanda�l�k”
kavram� ise olduk�a yeni bir terim. Bat� i�in 250-300, T�rkiye i�in 120-130
y�ll�k bir ge�mi�i var.
“Vatan”
bilinci k�kl�... Onun bir kar�� �orak par�as� asla, kimseye verilmez.
Vatanda�l�k bilinci ise k�kle�memi�…
Ger�i, b�yle bir bilincin Bat�’da var oldu�u bildirilir fakat �lkemizde “yok”
denecek kadar zay�f oldu�unu s�yleyebiliriz.
* * *
H�lbuki bug�n geldi�imiz noktada, “vatanda�l�k bilinci” vatan bilincinden
daha �nemli.
G�n�m�zde
vatan� koruyabilecek en g��l�, en etkili silah vatanda�l�k bilincidir. Art�k,
sadece �lerek vatan� ve vatan b�t�nl���n� koruyamazs�n�z.
Bug�n, vatana sahip ��kan, onu
koruyan “kahraman”; “vatan�m�n bir
kar�� �orak topra�� i�in �l�r�m” diyenden ziyade, “vatan�m�n her kar�� �orak topra��n� ye�ertirim” diyebilenler ve bunu
ger�ekle�tirenlerdir.
* * *
“Vatanda�l�k”
terimi, elbette hamas� de�il, hukuk� bir terim.
Bu kavram�n getirdi�i hem haklar, hem
g�revler, hem de sorumluluklar var. “Vatanda�l�k
bilinci” hem haklar�n, hem de g�revlerin fark�nda olmay� gerektirir.
E�itim, sa�l�k, g�venlik vb.
hizmetleri almak vatanda��n hakk�; vergisini �demek, kanunlara uymak vb.
g�revi; oy vermek vb. de hem hak, hem de g�revidir.
Bunlardan �tesi ve �nemlisi ise
vatana sahip ��kma bilinci ve sorumlulu�udur.
Vatanda�l�k g�revlerimizi resm�
olarak yerine getirmek vatana sahip ��kt���m�z� kan�tlamaz.
Vatana sahip ��kabilmek, �ok y�ksek
bir vatanda�l�k bilincini gerektirir.
* * *
Cadde ve sokaklar�n
temizli�i-kirlili�i �zerinde s�kl�kla duruyorum. ��nk� pek �ok etkenle
birlikte, sokaklara sahip ��kmak, kirli veya temiz olmas�, vatanda��n vatana
sahiplenmesi veya sahiplenmemesinin son derece net bir g�stergesidir.
Evlerimizle mukayese edelim…
Kirada bile oturuyor olsak, �u ev
bizimdir. Kap� e�i�inden balkon diplerine kadar her yer, k��e bucak
tertemizdir. Evin herhangi bir yerinde ��p, k���t par�as� veya izmarit olabilir
mi? Kazara olsa bile hemen al�r, “��p”e
atar�z. “Evimiz”i o kadar k�skan� bir �ekilde sahipleniriz ki; �o�u ev
kad�n�, en sevdi�i misafirlerinin bile ayakkab�lar�n� kap�n�n d���nda
��kartt�r�r. Evin giri�i dahi kirlenmesin diye!
* * *
“Evimiz”e g�sterdi�imiz sahiplenmenin
onda birini olsun neden cadde ve sokaklar�m�za g�stermeyiz, habire kirletiriz,
��pleri kutular�na atmay�z?
��nk�
sokak ve caddeler bizim de�il!
Kimin?
Bilmiyoruz!
Belediyenin, devletin, h�k�metin…
Peki; belediye, h�k�met, devlet kim,
kimin?
Bizden ba�ka herkes, herkesin!
Vatan
kimin?
Biziiim!
* * *
Tabii “vatanda�l�k bilincini”,
durdu�umuz yerde kazanamayaca��m�z a��kt�r.
Devlete; onun en temel organlar� olan
belediyelere, h�k�metlere; �zellikle bu organlar�n ba��ndakilere �ok b�y�k i�
d���yor.
Zirvedekiler, kendilerinde “muazzam bir vatanda�l�k bilinci”
oldu�unu g�stermeli, hissettirmeli ve vatanda�a yans�tmal�d�r.
Makamlar�nda
memlekete hizmet, ta� �st�ne bir ta� daha koymak, “�orak yerleri ye�ertmek”
i�in bulunduklar�n� ispat etmeli, icraatlar�yla bunu g�stermelidirler.
�lkede y�netim sorumlulu�u alan
ki�ilerin; ailelerinden fazla vatanda�� ve vatan� d���nd�kleri, onlara sahip
��kt�klar� konusunda vatanda� tam bir inan� sahibi olabilmeli, y�netenlerin
�ahsi menfaatlerine y�nelik icraatlar yapt�klar�na dair en k���k bir ��phe, en
basit bir dedikodu bahis mevzuu bile olmamal�d�r.
Ancak
b�yle lider-y�neticilerin varl��� vatanda�a g�zel �rnek olur.
Ancak b�yle liderler vatanda��n da
vatana sahip ��kma bilincini sa�layacak program ve projeler �retip,
uygulanmas�n� sa�layabilirler.
* * *
�lke insan�n�n vatana sahip
��kmamas�ndan mustarip oldu�unu, ya�ad��� d�nemde merhum Mehmet Akif �u iki
m�sra ile dile getirmi�ti:
Sahipsiz
kalan bir memleketin batmas� hakt�r,
Sen
sahip olursan bu memleket batmayacakt�r.
Akif’in bu sesleni�inden neredeyse
y�z y�l sonra, vatanda��n vatana sahip ��kmamas�ndan bug�n biz de �st�rap
duyuyoruz.
�nceki Yaz�lar