Oy gizli, haber kutsal, yorum hürdür.
Hepimiz bu toplumun içinde miyiz?
İçindeyiz!
Olan-biteni görüyor muyuz?
Görüyoruz!
Aynaya bakacak ve aynada gördüğümüzü kabullenecek yüreğimiz, irademiz ve dürüstlüğümüz var mı?
Meçhul!
Aynayı kim tutacak?
Ayna tutan çok…
Cemil Meriç’ten başlayabiliriz:
Sağlı-sollu, ilericisi gericisiyle herkesin, bu iktidar ileri gelenlerinin de sık sık sitayişle bahsettikleri,
Görüşlerinden parçalar sundukları, büyük mütefekkir Cemil Meriç bakın ne diyor:
“… Din vaktiyle en basit jestlere kadar bütün insan hayatını düzenlemeye kalkışmıştır. İçki içmeyeceksin, domuz yemeyeceksin, zina yapmayacaksın. Osmanlı bunların hepsini yaptı. Ama gizlenerek, korkarak ve şuuru yaralandıkça yaralandı. Hayır uyuzlaştı. … Tanrı’yı ve kulu aldatan bir panayır gözbağcısı. … Biz de öyle değil miyiz? Değişen ne? Herkes Atatürk’e sövüyor ve Atatürkçü. Demokrasiye inanan yok. Herkes demokrat.” (1964, Jurnal, cilt 1)
Üstat, bunları yarım asır evvel söylüyor… O vakitler Atatürk’le yatıp Atatürk’le kalkıyorduk. Şimdi, “din”le yatıp dinle kalkıyoruz. Acaba, bugün, “Herkes kul hakkı yiyor… Herkes dindar.” desek yeri değil midir?
Elbette gerek Meriç’in sözlerindeki, gerekse benim ilavemdeki “herkes” terimi, çoğunluğu işaret etmek içindir. Muhakkak istisnalar vardır ki kaideyi bozmaz!
x x x
Şimdi, suratımıza tutulan bir başka aynaya bakalım:
“İnsan kardeşlerine nasihat verenlerin cümlesi, sözlerini kendi kendilerine yarı yarıya tutmak insafını gösterselerdi bu âlem çoktan salaha yüz tutardı” Hüseyin Rahmi Gürpınar (1864-1944)
Ayrıca, Peyami Safa’nın, Kemal Tahir’in, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın romanlarındaki toplum kesitlerinden görüntüler dehşet vericidir.
Onlar romandır, yazılanlar elbette gerçek değildir, denilebilir. Lâkin bu büyük yazarların, eserlerini yıllar süren gözlemler, birikimler ve tecrübeler sonucu, bağırları yanarak yazdıklarını da unutmayalım.
x x x
Başlıktaki soruya dönelim: Bu toplum muhafazakâr mı?
Allah rızası için, en yakınızdaki fertlerin tutum ve davranışlarına bakın…
Muhafazakârlık çok ciddi bir karakter özelliğidir…
Etrafınızda öyle ciddi “karakter” insanı kaç tane görüyorsunuz?
“İkiyüzlü”, “Sahtekâr” ne kadar görüyorsunuz?
Başlıktaki sualimizin cevabı gayet basit:
Etrafınızda hangisinden daha fazla varsa toplum işte odur!
x x x
GÜNÜN ÇİZGİSİ, PENGUEN’den, 7 Kasım
