7 Haziran milletvekili seçimlerine elli gün kaldı. Cadde ve sokaklarda seçimleri hatırlatacak hiçbir iz, hiçbir hareket yok. Bazı duyurular yayınlanıyor, cep telefonlarına mesajlar geliyor hepsi o kadar. Böylesi durumlar iktidar partisi için bir avantaj, muhalefet partileri için ise kötü bir başlangıç sayılır. Çünkü iktidar elindeki kaynak ve medya gücü ile istediği zaman seçmene ulaşabilecek, diğer partiler ise hedef kitleye ulaşmak için daha çok çaba harcamak zorunda kalacaklardır.
Milletvekili aday listelerinin açıklanmasından sonra, değerlendirme ve öngörülerine güvendiğimiz çok sayıda kişiye; partiler, aday listeleri ve adaylar hakkında ne düşündüklerini sorduk. Elde ettiğimiz değerlendirme ve tahminlere geçmeden önce bazı teknik bilgiler daha verelim.
Mersin’in 2014 yılı sonu itibarıyla nüfusu 1.727.255’dir. Tarsus 323.961 ile en kalabalık nüfusa sahip ilçe durumundadır. Diğer ilçelerde ise şöyle bir durum ortaya çıkmış. Toroslar İlçesi 281.130, Akdeniz İlçesi 276.058, Yenişehir İlçesi 233.489, Mezitli 164.429’dir. Bunlar Mersin’in metropol ilçeleridir. Birbirlerine karışmış durumdadır. Devam edelim Erdemli İlçesi 132.938, Silifke İlçesi 116.180, Anamur İlçesi 63.983, Mut İlçesi 62.354, Bozyazı İlçesi 26. 813, Gülnar İlçesi 26.029, Aydıncık İlçesi 11.241 ve Çamlıyayla İlçesi 8.650 nüfusa sahiptir. Mersin geçen seçimde olduğu gibi bu seçimde de 11 milletvekili çıkaracak. Bir milletvekiline düşen nüfus 172.725’dir.
Sanırım partiler adaylarını belirlerken seçim çevresinin nüfusu ve seçmen sayılarına bakarak karar verdiler. Eğer parti yönetimleri böyle bir kritere göre hareket etmişlerse; Anamur 63,983 + Bozyazı 26,813 + Aydıncık 11,241 nüfus toplamları ile bir milletvekili bile çıkaracak seçmen sayısına ulaşamıyorlar. Gerçi Silifke, Mut ve Gülnar ilçelerini de bu bölgeye dâhil ediyorlar. Bunların her birinin ayrı bir konumu var. Gülnar eskiden beri bu siyaset işini iyi biliyor ve her dönemde mecliste temsil ediliyor. Belki Silifke ile Mut’ta birlikte hareket edebiliyor. Hatta Mut kendini Mersin’li değil de daha çok Karaman’a yakın hissediyor.
Mersinin en uzak ilçeleri Anamur, Bozyazı ve Aydıncık çoğu zaman gözden ırak olunca gönülden de ırak olabiliyor. Bu nedenle daha önce yazdığımız yazılarda Anamur merkezli olmak üzere bu bölgenin her seçim döneminde buna benzer kargaşadan ve tartışmalardan kurtulması, ekonomik, sosyal ve kültürel açılardan gelişebilmesi için tek çözüm yolunun il olmasından geçtiğini ifade ettik. Yine aynı konumdayız. Evet, eğer bu bölge ayrı bir vilayet olsaydı. TBMM’de iki milletvekili ile temsil ediliyor olacaktı.
Bundan önce yayınlanan partilerin aday listeleri tamam-1 ve 2 yazılarında kısmen söz ettiğimiz gibi Ak Partinin nasıl bir aday listesi çıkaracağı merak konusuydu. Zira adaylık için 113 kişi başvurmuş, temayül yoklamaları, STK oylamaları, genel merkez seçici kurul elemeleri sonunda Anamur-Aydıncık-Bozyazı’dan her hangi bir adayın ön sıralara konmadığı anlaşılmış oldu. Sırlamayı şu şekilde yapmışlar. Birinci sıra Mersin merkezden eski il başkanı eczacı, ikinci sıra Silifke doğumlu bir doktor, üçüncü sıra tepeden inme Kürtçülüğü ile tanınmış bir gazeteci ve dördüncü sıraya yine genel merkez kontenjanından bir bayan aday yerleştirilmiş. Tarsus’a ancak beşinci sıra verilebilmiş. 2002, 2007 ve 20011 seçimlerinde hep yıldız isimlerle yarışa başlayan Ak Partinin bu defa normal bir liste ile yola çıkması herkesi şaşkına çevirdi. Ancak görüştüğümüz Ak Partili seçmenler arasında aday listesinde kimin olup olmamasının bir önemi olmadığını gördük. Listeye şuna bakmaz seçim günü gider oyunu kullanır ve işlerine güçlerine bakmaya devam ederler, şu olmuş, bu olmuş tartışmaya gerek görmezler.
MHP’lilerin Anamur ve Bozyazı’dan adaylarının listede iyi bir yerde bulunmayışından dolayı memnun olmadıklarına, bu nedenle partilerinin genel merkezine sövüp saydıklarına şahit olduk. Bir kısmının kızgınlıkla CHP’ye oy vereceği, bazılarının ise daha ileri gidip HDP’ye vermeyi düşündüklerini duyduk. Fakat ilk günlerdeki kızgınlığın, sövüp saymaları yavaş yavaş mantıklı ve rasyonel düşünmeye doğru dönmeye başladığı görülebiliyor. MHP bu seçimde Anamur ve Bozyazı’dan seçilebilecek yerden bir aday koymaması, diğer partilerinde bu bölgeden seçilebilecek yerden adayının olmaması itiraz ve eleştirileri azaltmış görünüyor.
CHP’nin aday listesinde de Anamur-Bozyazı’dan kimse yok. Ancak Mersin’de partiye kayıtlı tüm üyelerin katılımı ile gerçekleşen temayül yoklamasında çıkan ortaya çıkan listeye CHP Genel Merkezinin uyması, listede değişikliğe gitmemesi takdirle karşılanmış. 4. Sıra için aday gösterilen Mustafa Baysan’ın adaylıktan çekilmesinden sonra yerine kimin konacağı hala netlik kazanmış değil. Görüştüğümüz CHP’li çevrelerde aday listelerine karşı yoğun bir eleştiriye rastlamadık.
Bu bölgede (Anamur-Bozyazı-Aydıncık-Gülnar) HDP’nin herhangi bir ağırlığı, potansiyeli yok. O nedenle buralarda kimin aday olduğu veya olmadığı konuşulmuyor bile. Ancak belli bir oranda tepki oyları gidebilir. HDP’nin Mersin Merkez, Tarsus, Mezitli, Erdemli gibi merkezlerde %10-15 arasında bir potansiyelinin olduğu göz ardı edilmemeli. Eski AK Parti kurucusu Dengir Mir Mehmet Fırat’ın aday olması Ak Partiden beli bir miktar oyun HDP’ye kaymasına neden olabilir. Ülke genelinde uygulanmakta olan %10 seçim barajının aşıp aşmayacakları hala tartışılmaya devam ediyor. Kimi araştırmalar barajı geçtiklerini, kimileri geçmediklerini söylüyor. Barajı geçmeleri halinde Mersin’den bir milletvekili çıkarmaları sürpriz olmayacak. Eğer barajı geçemezlerse en yüksek oyu alan partiye bir milletvekili fazladan çıkarma fırsatı sağlayacak.
Bu seçimlerde üzerinde çok fazla konuşulan konulardan biri de kuşkusuz SP-BBP seçim ittifakı oldu. MHP’nin bu işbirliğine yanaşmaması BBP’nin SP çatısı altında seçime girmesine neden oldu. Bu seçim işbirliği biraz MHP’den, biraz AK Partiden oy koparmakla birlikte seçim barajını aşması mümkün görülmüyor. Belki %7-8 oy çıkarabilirse hazine yardımından yararlanma hakkını kazanabilecekler.
Yeni bir yapılanma içine giren Vatan partisinin de pek fazla bir varlık göstereceği yok gibi. Eğer bir miktar oy alırsa CHP’den alacak demektir.
Sağlıcakla kalın, kendinize dikkat edin. Yine rahmetli Vedat Beyin sık kullandığı bir ifadeyle bitirelim. Şimdilik bizden bu kadar.