Oy gizli, haber kutsal, yorum hürdür
İran’ın Suriye’deki rolü, Suriye ve Ortadoğu’daki etkinliği nedir?
İran, akıllı bir politika izliyor ve çok önde
olduğu durumlarda bile “perde gerisinde”
kalmayı başarıyor.
Haddizatında, Suriye’de, Rusya’dan bile ön planda, ondan çok daha önceleri Suriye’ye pek çok
koldan girdi ama sanki hiç ortada yokmuş gibi kendini gizlemeyi de bildi.
İran’ın kayıtsız-şartsız desteği olmasaydı,
Esad’ın, şimdiye kadar ayakta kalabilmesi mümkün müydü?
Elbette Rusya’nın desteği de çok önemli ama
İran’ın saha içindeki desteği olmasa, yalnızca,
Rusya desteği Esad’ı korumaya
ve kurtarmaya yetmeyebilirdi.
Bugüne kadar Suriye rejiminin ayakta
kalmasını sağlayan, büyük ölçüde İran’dır.
Bununla beraber, İran’ın Suriye’de “yanlış strateji” izlediğini düşünen “uzman”lar da var!
Giresun Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünden Sinan
Özçelik’e
ait bir makale okudum.
Özçelik, makalesinin son paragrafında;
“İran, Suriye’deki izlediği yanlış stratejisiyle hem
kendini hem de 2006’da Sünni dünyada da kahraman olarak görülen Hizbullah’ın
itibarını yerle bir etti. Tüm bunlar gösteriyor ki İran 21.yy’ın en büyük ve en
zorlu imtihanını Suriye topraklarında vermekte. Bu imtihan Tahran yönetiminin
lehine sonuçlandığı takdirde bölgeye yön verebileceğini ispatlamış olacaktır.” diyor. (Uluslararası İlişkiler
Portalı, 26/12/2015)
Tuhaf bir son paragraf!
Önce, “yanlış strateji”den, “itibarını
yerle bir etmekten” söz ediyor ardından da, “İmtihan lehine sonuçlandığı takdirde bölgeye yön vereceğinden” dem
vuruyor!
Strateji yanlışsa, imtihandan nasıl başarıyla
çıkacaksın?
Aslında, Özçelik, makalenin bütününde
İran’ın gayet başarılı bir siyaset, istikrarlı bir dış politika izlediğini
anlatıyor. Hatta makalesinin başında, İran’ı, Brezilya, Japonya, Çin ve
Hindistan’la aynı ligde görerek, “SSCB’nin yıkılışından sonra bunların her biri bölgesinde
etkin, saygınlık gören, bölgeye yön veren devletlerdir.” hükmünü veriyor.
Makalenin ilerleyen bölümlerinde de, “İran, Suriye rejiminin düşmesi durumunda kendi
güvenliğinin de tehlike altına gireceğinden endişelenmektedir. … Ayrıca bu
ülkedeki istikrarsızlık yabancı, özellikle Amerikan güçlerinin Suriye’ye
müdahalesinin önünü açacaktır. Böylece İran kendi güvenliğinin dayandığı
caydırıcılık unsurlarından en önemlisini, yani ileri savunma hattını
kaybedecektir.” görüşlerine yer veriyor.
Hocam, eğer bu görüşleriniz isabetliyse
ki bence son derece isabetli, o vakit, İran’ın Suriye’de izlediği politika da
son derece yerinde… Yani stratejik yanlış yok, tam tersine, stratejik bir “gereklilik” var. Belirttiğiniz gibi, İran, orada,
Suriye’den ziyade kendi güvenliği, kendi “ileri
savunma hattı” için mücadele ediyor.
Hâl böyle olunca, makalenizde
savunduğunuz görüşlerin de bir gözden geçirilmesi gerekiyor!
x
x x
