Oy gizli, haber kutsal, yorum hürdür.
İktibas Dergisi
İngiliz The Guardian gazetesi dünkü sayısında (17.10.2016) bir analiz yayımladı. Okuyucularını 5 anahtar soruyu gündeme getirerek aydınlatmaya çalıştı.
Bu 5 sual bizce de önemli. Özellikle 5’nci soru bizde de çok soruluyor ve cevabı merak ediliyor. İlk 4 soruyu kısa kısa verip son soru üzerinde biraz duralım.
İlk soru; “Musul IŞİD için neden önemli?
IŞİD ideolojisi için ‘Halifelik’ hayatî önemde. Irak’ın en büyük ikinci kenti bu ideolojiyi yaymak, ‘cihatçı’ çok toplamak için son derece elverişli.”
İkinci soru; “saldırıya kimler katılacak?
30 bin Irak askeri ile birlikte peşmerge güçleri. ABD’nin sahada 5.200 danışmanı var ve ABD Musul’un geri alınmasına yardımcı olmak için bölgede 600 askeri ek olarak konuşlandırdı.”
Üçüncü soru; “harekât ne kadar zaman alır?
Savaş planlayıcıları, aylar sürmese de haftalar alacağını düşünüyor. IŞİD’in şehri terk etme ihtimali ve terk ederken binlerce tuzaklı bomba bırakabileceği tahmin ediliyor.”
Dördüncü soru; “saldırı Musul halkı için ne anlama geliyor?
IŞİD, halkın göçünü önlemek için zorlayıcı tedbirler aldı. Halkı kalkan olarak kullanmak istiyor. BM yetkilileri 500 bini çocuk, bir buçuk milyon Musullunun hayatından kaygı duyuyor.”
Gelelim, bizim yetkililerin de çok dillendirdikleri son soruya: “Mücadeleye neden en fazla mezhepsel kaygılar damga vuruyor?
Saddam sonrasında mezhepsel gerginlikler bölgede hep yüksekti ve terör örgütü 2014 yılında (Sünni) kenti kolayca teslim aldı. Halka yabancılaşmış olan Şii Irak güçlerini süpürdü. Otoriteye güvenin sağlanması konusunda zayıf Bağdat yönetimine karşı büyük bir meydan okumada bulundu. Çünkü Irak merkezi hükümeti ülkenin Sünni bölgelerinde çok az etkilidir.
IŞİD’e karşı savaşta önemli rol oynayan Şii milisler ve Kürt peşmergenin Musul’a girmemesi planlandı. Musul savaşında, büyük ölçüde Şii asker ve subaylar öncülük edeceklerdir.
Peşmerge birimleri şehrin kuzey ve doğusunda pozisyon alacak, Haşdi Şabi güçleri ise Musul’un batısında engelleme rolünü üstleneceklerdir.
Bir Iraklı istihbaratçı, ‘Sünnilere can güvenliği garantisi vermezseniz, IŞİD’in yanında ölümüne savaşırlar’, dedi.”
Son sorunun cevabındaki, “süpürülen Şii Irak güçleri” ifadesine ince dikkat gerek!
İşte, bu ve benzeri Şii güçlerin Musul’da Sünni katliamı yapmasından endişe ediliyor. Irak hükümeti bu kaygıyı gidermeye çalışıyor. şehrin merkezine sadece ordu ve polis güçlerinin gireceğini söylüyor. Fakat ne yazık ki hükümetin otoritesi çok kuvvetli değil. Şehre düzenli asker ve polis birimlerinden başka güçlerin girmeyeceğinin bir garantisi olmadığı gibi, düzenli güçlerin de tam bir kontrol altında olduğundan kimse emin olamıyor.
Bununla beraber, bendeniz, 13 yıllık iç savaşın kimseye fayda getirmediğini Irak’taki bütün kesimlerin görmüş olduğunu ve tarafların aynı yanlışa tekrar düşmeyeceğini ümit ediyorum.
x x x
Günün çizgisi, Dünya Bülteni'nden…