LESTER R. BROWN, PLAN B 3.0

 

 

 ï¿½ZETLEYEN : ALAETT�N HACIM�EZZ�N

TEMA VAKFI �ZM�R TEMS�LC�S�

 

B�Y�K SEFERBERL�K

 

•         Uygarl��� kurtarmak, sava� zaman�ndaki kadar h�zl� ve b�y�k bir seferberli�i gerektiriyor.

 

•         �klim a��s�ndan bak�ld���nda resmi kurulu�lar�n dikkati, karbon emisyonlar�n� azaltmak �zere Kyoto sonras� bir protokolun g�r��melerine odaklanm�� durumda. Oysa g�r��meler i�in ay�racak zaman�m�z yok. Hemen harekete ge�memiz gerekiyor.

 

S�RD�R�LEB�L�R EKONOM�K MODEL

 

•         K�resel �s�nmayla ilgili ara�t�rmalar ekonominin ekolojik desteklerinin h�zla zay�flamas�, fosil yak�ta dayal�, otomobil odakl�, kullan-at ekonomisinin uzun s�re ya�ayamayaca��n� g�steriyor. Yenilenebilir enerji kaynaklar�ndan beslenen, �e�itlilik g�steren ula��m sistemini bar�nd�ran, her �eyi yeniden d�n��t�ren bir ekonomik model yaratmam�z gerekiyor.

 

•         �� y�l sonra Gr�nland’daki buz tabakalar� geri d�n�lemez �ekilde erirse, deniz seviyesindeki 7 metrelik art���n y�z binlerce ki�iyi m�lteci haline getirmesi toplumun farkl� nesillerinin birbirinden kopmas�na yol a�abilir. B�yle bir kaos i�in gelecek ku�aklara ne cevap verece�iz?

 

MAL�YETLER� HESAPLARA YANSITMAMAK

 

 •         ABD’de en b�y�k �irketlerden ENRON, maliyetleri hesaplara yans�tmayan bir kurumsal muhasebe sistemi y�z�nden batt�. Ayn� �ekilde maliyetleri hesaplara yans�tmayan k�resel muhasebe sistemi ayn� vahim sonu�lara yol a�abilir.

 

•         D�r�st bir piyasa yaratmak i�in �al��anlar �zerindeki vergileri azalt�p �evreye zarar veren �e�itli faaliyetler �zerindeki vergileri art�rarak yeni bir vergi sistemi kurmam�z gerekiyor.

 

 

EKONOM�K VE EKOLOJ�K GER�EK

 

•         Sosyalizm ��kt�, ��nk� piyasan�n ekonomik ger�e�i s�ylemesine izin vermedi.

 

•         Kapitalizm de ��kebilir, ��nk� piyasan�n ekolojik ger�e�i s�ylemesine izin vermiyor.

 

P�YASA BA�ARISIZLI�I

 

•         �klim de�i�ikli�i bedellerinin fosil yak�t fiyatlar�na yans�t�lmamas� “D�nyan�n g�rd��� en b�y�k piyasa ba�ar�s�zl���”. Mant�ks�z, savurgan ve kendi kendisine zarar veren bir piyasa…

 

•         Madencilik �al��malar�ndan ve kirli hava solumaktan kaynaklanan sa�l�k masraflar�n�, asit ya�murlar�n�n hasar�n� iklim de�i�ikli�inin maliyetlerini yans�tan bir k�m�r vergisi, yenilenebilir enerjilere yat�r�m� te�vik edecektir.

 

DOLAYLI MAL�YETLER�N HESAPLANMASI :1

 

•         ABD “Hastal�k kontrol ve �nleme merkezi” taraf�ndan yap�lan ara�t�rmaya g�re sigaradan kaynaklanan hastal�k tedavisi ve i� kayb�n�n topluma maliyeti paket ba��na 10.47 ABD dolar�d�r.

 

•         Benzin t�ketiminin dolayl� maliyeti(iklim de�i�ikli�i, petrol sanayiine uygulanan vergi indirimleri ve s�bvansiyonlar� egzozlardan �t�r� olu�an solunum yolu hastal�klar�n�n tedavisi dahil olmak �zere) galon ba��na toplam 12 ABD dolar�d�r ve litre ba��na 3.17 ABD dolar� demektir. Bu ger�ek bedelleri biz veya �ocuklar�m�z �deyecek. Dolayl� maliyetleri benzin fiyatlar�na yans�t�nca insanlar�, geli�tirilmi� toplu ula��m ara�lar�ndan yararlanmaya ve otomobil sahiplerini 2010 da piyasaya ��kacak elektrikli melez ara�lar� almaya te�vik edecektir.

 

 

DOLAYLI MAL�YETLER�N HESAPLANMASI: 2

 

•         Vergilerin yeniden yap�land�r�lmas� ekolojik hizmetler i�in d�r�st bir fiyatland�rma sistemi kurulmas�nda da kullan�labilir. A�a�lar�n sel denetimi ya da karbon tutulmas� hizmetlerinin de�eri bulunarak a�a� kesim vergisine yans�t�labilir. Bu takdirde a�a� kesim oran� azalacak odun ve k���t geri d�n���m� te�vik edilecektir.

 

•         Petrol ve k�m�r �irketleri taraf�ndan �denecek karbon vergisi (ton ba��na 240 ABD dolar�) karar al�c�lar� yeni yat�r�mlarda etkileyecektir.

 

�EVRE VERG�LER�NE �RNEKLER

 

•         �evre vergileri �e�itli ama�lar i�in kullan�labiliyor:

 

•         Pek �ok kent, merkeze giden ara�lar� vergilendiriyor.

 

 

•         Danimarka’da oldu�u gibi yeni bir otomobil sat�n alman�n vergisi, otomobil bedelinden y�ksek olabiliyor.

 

•         Evlerden ayr��t�r�larak toplanan d�n��t�r�len malzeme d���nda kalan ��pten “��P BO�ALTIM VERG�S�” al�nabiliyor.

 

 

•         Pek �ok kent, merkeze giden ara�lar� vergilendiriyor.

 

(Devam edecek)

 

 

Ar�iv

Tarih: 29.04.2009 Okunma: 711

YORUMLAR