HAREKETLİ YAŞAM
Düzenli
bir şekilde egzersiz yapan bireylerin yaşam enerjileri artar,
kendilerini daha iyi hisseder ve
daha iyi görünürler. Yaşam boyu egzersiz
yapmak, kalp ve damar hastalıkları, tansiyon yüksekliği ve ileri
yaşlarda kemik yoğunluğunun azalması
gibi sorunları azaltır. Başka türlü spor yapma olanağı olmasa bile her
gün, hiç değilse gün aşırı en az 30 dakika hızlı tempoda yürüyüş yapmak
da iyi bir egzersizdir. Gebelik, doğum sonrası ve menopoz dönemlerinde
kadınlar için egzersiz yapmak daha da önemlidir. Ancak egzersiz yapmak
bir yaşam biçimi
olmalıdır. Birey günlük hayatını programlarken temel gereksinimleri
arasında egzersize de yer açmış
olmalıdır. Daha önceden hiç egzersiz yapmamış bir kişi hareketli yaşama
geçerken sorun yaşayabilir, ancak bu geçiş
döneminin ardından kendi bedenindeki
değişiklikleri ve bunun önemini
kavrayarak egzersizi hayatının bir parçası haline getirecektir.
Düzenli egzersiz yapmak kas gücü ve bedensel esnekliğin yanı sıra kalp damar sistemini güçlendirerek dayanıklılığı da arttırır. Egzersiz akıl ve ruh sağlığı açısından da faydalıdır. Düzenli egzersizle kişi gerilimini azaltabilir, günlük baskılardan uzaklaşabilir ve zihnini zinde tutabilir.
İdeal tartıya ulaşmak
veya sabit tutmak için de egzersizden faydalanılabilir. Koşmak, yüzmek,
tenis oynamak, bisiklete binmek, basketbol, voleybol, futbol, handbol
gibi sporlar bedensel çalışmanın yoğun olduğu sporlardandır.
Egzersiz yapmak için zaman ya da başka koşullar nedeniyle olanak olmadığı düşünüldüğünde, gün içindeki zorunlu hareket egzersize dönüştürülebilir. Özel araç yerine toplu taşıtları tercih etmek, gidilecek yere varmadan bir kaç durak önce inip yola hedefe kadar hızlı bir yürüyüş eklemek, asansöre binmek yerine merdivenleri kullanmak, dans etmek hatta hızlı yürüyüşle alışveriş yapmak dahi hafif formda egzersiz yerine geçebilir.
Belli bir program dahilinde ve profesyonel yardım almadan egzersiz yapılacaksa bilinmesi gereken bazı kurallar vardır. Daha önce hiç egzersiz yapmamış olanlar gün aşırı 10 dakika gibi sürelerle başlamalı ve bunu zaman içinde en az 30 dakika olacak şekilde arttırmalıdırlar. Egzersiz öncesinde yumuşak ve yavaş hareketlerle gererek kaslar ısıtılmalıdır. Ani hareketler ve aşırı yüklenme özellikle daha önceden alışık olmayan bireylerde spor yaralanmalarına neden olabilir. Bilinçsizce yapılan aşırı egzersiz ise sağlık için hareketsizlik kadar zararlıdır.
Bilinen bir kronik hastalığı olanlar, egzersiz programlarına başlamadan önce kendilerini izlemekte olan hekime başvurmalıdırlar. Egzersizle birlikte gelen şiddetli göğüs ağrısı ve nefes darlığının kalp hastalığı belirtisi olabileceği bilinmelidir. Açık havada yapılacak sporlar için hava kirliliğinin yoğun olmadığı ortamları seçmek dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli noktadır.
Bedenimiz varolma aracımızdır. Egzersiz sırasında olduğu kadar gündelik yaşamımız sırasında da onu yanlış hareketle gelecek zararlardan korumamız gerekir. Uzun süre aynı şekilde durarak çalışmak zorunda kalındığında zaman zaman çalışmaya ara vererek gezinmek, oturuluyorsa kalkıp dolaşmak, kas yorgunluğunu azaltır. Ağır bir şey kaldırırken belden öne eğilmek yerine, çömelerek ağırlığı bedenin değişik bölümlerine paylaştırmak, belimizi korumak açısından önemlidir. Araçsız ve özel bir teknik kullanmadan yetişkin bir kadının kaldıracağı yük 15 kg.’ı, yetişkin bir erkeğin kaldıracağı yük ise 25 kg.’ı geçmemelidir. Kullanılan ayakkabı, doğal bel kavsini destekler nitelikte hafif topuklu olmalıdır. Uzun süre oturularak yapılan işlerde oturulan koltuk ya da sandalye bel boşluğunu desteklemelidir. Ayakları dayamak için yükseltici basamak bulunmalıdır. Çalışılan masalar, tezgahlar ergonomik yükseklikte olmalıdır.
Ana Sayfa/ Gençlik Danışma Birimi Hizmetleri / Üreme Hakları / Üreme Sağlığı /
Sağlıklı Yaşam Önerileri / Üniversitelerde Model Hizmet Projesi / Linkler