Korona (covid-19) salgını, alınan tedbirlere, yasaklama, kısıtlamalara
ve aşılama çalışmalarına rağmen şekil değiştirerek, bütün hızıyla yayılmaya, insanlara
bulaşmaya, can almaya, etrafı kırıp dökmeye devam ediyor. İlk olarak Çin’de ortaya
çıkan ve kısa zamanda dünya ülkelerinin tamamına yayılan korona virüsünden
korunmak amacı ile maske, mesafe, temizlik ve aşı olmak günlük hayatın bir parçası
haline geldi.
Korona (covid-19) salgını kurallarına uygun olarak, 20 Mart
2021, Cumartesi günü, Saat 11.00’de düzenlenen, Anamur Gazeteciler Cemiyetinin,
yıllık olağan kongresine katıldık. Anamur Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı
konferans ve toplantı salonunda gerçekleştirilen kongrede, AGC-Anamur Gazeteciler Cemiyetinin
yeni dönemde görev yapacak, yedi kişiden oluşan
(Zümrüt Cömertler, İbrahim Polat, Kazım Kılınç, Muharrem Garip, Özcan
Günger, Tahsin Ünlü, Yaşar Yiğit) yönetim kurulu üyeleri belirlendi. Yapılanlar,
yapılamayanlar ve yapılabilecekler konuşuldu. Başarı dilekleri sunuldu.
Küçük yerlerde taşrada, dernek, vakıf ve grup kurmak, amacı
doğrultusunda yaşatmak zordur. Gazetecilik öyle. Belki başka yerlerde de aynıdır
Anamur’da, Bozyazı’da gazetecilik yapmak iğneyle kuyu kazmak gibidir. Bu vesile
ile Anamur Gazeteciler Cemiyetinin kuruluşundan, bugünlere gelmesinde emeği
geçen herkese, özelikle rahmetli Vedat Çelikbaş’a, rahmetli Turhan Ada’ya, Anamur’da
birçok STK’nın kuruluşunda izi olan Osman Mert’e ve diğer isimsiz kahramanlara teşekkür
ederim. Bu arada geçtiğimiz aylarda aramızdan ayrılan rahmetli gazeteci yazar Güngör
Türkeli ve foto muhabiri Vahdet Topçuoğlu’na Allahtan rahmet, yakınlarına baş
sağlığı ve sabırlar diliyorum. Ruhları şad mekânları cennet olsun.
Kongre öncesi ve sonrasında bazı arkadaşlarla sohbet ederken
Anamur’da ilk gazete ne zaman yayınlanmış, kim yayınlamış gibi konular konuşuldu.
Bu konu ile ilgili ufak bir araştırma yaptım.
Anamur’da ilçe ve belediyelik olduğu 1869’dan günümüze gelinceye
kadar birçok gazete, dergi ve bülten çıkarma girişimleri olmuş. Ancak bu konu
ile ilgili bilgilere ulaşmak zordur. Bunun nedeni, Anamur ve çevresinde hala sözlü anlatım
geleneğinin, yazılı anlatıma göre baskın olmasındandır. Çünkü yarı göçebe Yörük
ve Türkmen obalarında, yerleşik hayata geçinceye kadar okuma yazma oranı
düşüktür. Bu nedenle, meydana gelen gelişmeler yazılı belge haline gelmemiş,
anlatıldığı gibi kalmıştır. Günümüze ulaşan bilgiler ise kulaktan dolma, eksik
veya yanlış bilgilerdir.
Elde ettiğimiz yazılı
ve sözlü bilgilere göre; Anamur’da kurulan ilk gazete ve matbaa “Anamur
Gazetesi”dir. 1967 yılında emekli asker, gazeteci ve yazar Güngör Türkeli
tarafından kurulan “Anamur Gazetesi” tek sayfa günlük olarak yayımlanmış. Yayımlanan
haberler halk arasında büyük yankı uyandırmış. Bu yüzden rahmetli Güngör
Türkeli birçok kez şikâyet edilmiş. 1971-72 yıllarında iki defa tutuklanmış, içeri
girip çıkmış. 1974 yılında Anamur Gazetesini çıkarmayı bırakıp Antalya’ya
gitmiş. Anamur Gazete ve matbaasını Bozyazı’dan Aybekler ailesine devretmiş. Baba
Ayhan Aybek’in vefatından sonra Vehbi ve Kerim Aybek Anamur Gazetesini aynı
matbaada çıkarmaya devam etmiş. Kurşun kalay ve antimondan oluşan harfler,
pirinçten çizgiler ve klişe altlıkların kullanıldığı tipo baskı denilen
teknikle dizgi ve baskı işlemleri çok zor ve zahmetlidir. Anamur Gazetesi,
matbaacılık ve gazetecilik alanında meydana gelen teknolojik yeniliklere ayak
uyduramayıp, eski yöntemle bir süre daha yayımlanmışsa da kapanıp gitmiştir.
Anamur’da aynı dönemlerde çıkan bir diğer gazete Besim
Baloğlu’nun sahip olduğu tek sayfalık büyük boy “Yeni Anamur Gazetesi”dir.
Besim Baloğlu’nun gayret ve çabaları ile bu gazete de uzun yıllar Anamur’da yayımlanmış
ve sonra kapanmış. Bir süre sonra “Yeni Anamur Gazetesi” Zümrüt ve Kamil
Cömertler tarafından yayın hakkı satın alınarak, tekrar yayınlanmaya başlanmış.
“Yeni Anamur Gazetesi” halen dijital ortamda yayın hayatına devam etmektedir.
1970’li yıllarda Anamur’da yayın hayatına başlayan bir başka
gazete de Avukat Besim Atalay’ın sahip olduğu, daha sonra Halil Aydoğdu’ya
geçen “Anamur’un Sesi Gazetesi” ve matbaasıdır. Bu gazete büyük boy iki
sayfalık günlük yayımlanan bir gazetedir. Bu gazete ve matbaa da kendini
yenileyemediğinden kapanmış. Yine aynı dönemlerde aylık yayımlanan Güneyde
Zafer Gazetesi Anamur kültür hayatına önemli katkılar sunmuş.
1980’li yıllarda Anamur yayın hayatına giren bir diğer gazete
ise “Anamur Expres Gazetesi”dir. Uzun yıllar günlük olarak yayınlanan Mustafa
Doğruer’in Anamur Expres Gazetesi, daha sonra Mithat Ünal’a geçmiş. İsminde
küçük bir değişiklikle Anamur Ekspres Gazetesi olmuş. Yakın zamanlara kadar günlük,
haftalık olarak yayımlanmaya devam eden Anamur Ekspres Gazetesi de artık internet
ortamındadır.
Önceleri Gazeteci Turhan Ada tarafından Aydıncık’ta çıkarılan
“Akdeniz Postası Gazetesi” sonradan Anamur’da yayınlanmaya başlamış. Turhan Ada,
vefatından kısa bir süre önce gazete ve matbaayı Mersin’den Metin Akkuş’a
devretmiş. Günümüzde Anamur’da Basın Yayın Genel Müdürlüğünün şartlarını
taşıyan, dijital ortamda ve basılı olarak günlük yayınlanmaya devam eden tek
gazetedir
Yeni dönemlerde Orçun Öztürk’ün sahip olduğu Ajans Anamur ve Halit
Dolu’nun sahibi olduğu Anamur Haberci Gazetesi kendi matbaası olmadan bir süre
düzenli olarak yayımlanmış, yerel gündemde ses getiren haberlere imza atmış iken
Halit Dolu’nun cezaevine girmesi, Orçun Öztürk’ün iş ve adres değiştirmesiyle sahipsiz
kalmış ve kapanmışlardır.
Bu arada seçim dönemlerinde bir süre yayınlanıp sonra bir daha
görülmeyen gazete, dergi ve bültenler de vardır. Bunların arasında Anamur Sedir
dergisinin yeri başkadır. Eğitimci, araştırmacı yazar Çınar Arıkan’nın gayret
ve çabaları ile Anamur Sedir internet ortamında yayın hayatına devam
etmektedir.
Yaptığımız araştırmalara göre; Anamur’da gazeteciliği öne
çıkan isimlerin bazıları şunlardır: Güngör Türkeli, Ayhan Aybek, Besim Baloğlu,
Besim Atalay, Halil Aydoğdu, Mehmet Kara, Mehmet Ali Keskinaslan, Mustafa
Doğruer, Mithat Ünal, Turhan Ada, Kamil Cömertler, Zümrüt Cömertler, Vedat
Çelikbaş, Osman Mert, Önder Demir, Ahmet Doğan, Hüseyin Demir, Vahdet
Topçuoğlu, Halit Dolu, Musa Sugan, Özcan Günger, İbrahim Polat, Muharrem Garip,
Oktay Demir, Tahsin Ünlü, Mehmet Şahincileroğlu, Abdullah Uysal, Mevlana Mermi,
Mukaddes Kiriş, Çınar Arıkan, Gözde Fm-Ayhan Kahvecioğlu, haber ajansları ve
gazete muhabirleri, dijital yayın yapan internet haber site sahip ve köşe
yazarlarıdır.
Görüldüğü gibi taşrada gazetecilik yapmak, gazete ve dergi
çıkarmak, ayakta tutmak çok zor ve zahmetli bir iştir. Hele geçmişte olduğu
gibi hiçbir yere ve kimseye bağımlı olmadan özgür ve bağımsız gazetecilik
yapmak her babayiğidin harcı değildir. Geldiğimiz noktada, çok iyi niyetlerle
kurulmuş bir gazete, dergi veya yayın kuruluşunun yaşayabilmesi için ya
sahibinin çok güçlü olması, ya arkasının sağlam olması gerekiyor. Güçlü bir
sermaye yapınız, toplumsal etkinliğiniz yoksa basın yayında da bir yere
varamıyorsunuz.
Öte yandan radyo, televizyon, gazete, dergi, bülten gibi basın
yayın organlarının, gazetecilerin, yazarların toplum üzerindeki etkisi gün
geçtikçe azalmaktadır. Bunun belli başlı nedeni, internet kullanımın
yaygınlaşması, sosyal medyanın etkisi, mobil iletişim ve haberleşmede teknolojik
gelişmelerdir. Mobil iletişim ve haberleşme araçları, insanları ve dünyayı
değiştirmiş, değişikliklere ayak uyduramayanlar piyasadan silinip gitmiş,
yerine yenileri gelmiştir.
Görüşmek üzere,
Hoşça ve sağlıcakla kalın
|