SOSYAL
PROBLEMLERİN GİRDAPLARI NASIL ÇÖZÜLÜR?
Girdap:
Nehir, göl ve denizlerde, rüzgârlar veya iki
akıntının birbiriyle birleşmesi gibi sebeplerle, suyun düşey bir eksen etrafında
dönmesi sonucu meydana gelen dairevi bir hareket. Suyun bu dairesel hareketi
sonucunda ortasında boşluk meydana gelir.
Özellikle mutfak
lavabolarının veya banyo giderlerinin tıkanması hepimizin canını çok sıkar. Bir
sürü kimyasallar kullanarak açmaya çalışırız. Açıldığında da dünya bizim olur.
Mutfakta geçen gün
başıma gelen olayda; lavabodaki suyun yavaş gitmesi lavabonun tıkanma sinyalini
verince, lavabonun giderinin de aslında bir girdap olduğunu düşünerek suyun
akışının basıncını değiştirdim. Suyun hareket yönünü her defasında ters
çevirerek yaptım bunu. Lavabo deliği etrafında bir çember oluşturdum ve
lavabodan su coşkulu bir şekilde geçip, “cork” diye bir ses çıkararak açıldı.
Mutluluğum görülmeye değerdi. Tavsiye ederim bunu deneyin.
Bilgi: Farklı yönlerde ilerleyen iki veya daha fazla akıntı
karşılaştığında birbirine çarpar ve dairesel bir şekilde birbirinin etrafında
dönmeye başlar. Böylece girdaplar ortaya çıkar. Bir girdaptaki su
moleküllerinin hareketleri yer çekimi tarafından belirlenir. Yer çekimi
kuvveti suyun üzerinde bir basınç oluşturarak su moleküllerini merkeze doğru
çeker.
Yerçekimi kuvveti: Dünya'nın üzerinde bulunan tüm maddelere
(cisimlere )uygulamış olduğu çekme kuvvetidir.
Su dolu bir lavabonun
ya da küvetin tıpasını çekmek de hızlı bir girdap oluşturur. Su, küvetin
giderinin üzerinden hızla dönerek su molekülleri tarafından merkeze çekilir ve
suyun akışı hızlanarak küvetteki su boşalır.
Bu olaydan nasıl yararlanabiliriz?
Ya da sosyal problemlerimizin oluşturduğu derin sorunların çözülmesi aslında
lavabonun veya küvetin tıpasını çekmek gibidir.
Anlaşamayan iki
çiftin duygu basınçları farklıdır.
Anlaşamayan iki
ortağın çıkar ilişkilerindeki gösterdikleri tepki basınçları farklıdır.
Sınav sonucuna itiraz eden öğrenci ve
öğretmenin tutum basınçları farklıdır.
Bir süre sonra bu
karşılıklı ilişkilerden oluşan birlikteliklerin farklı tepkileri birbiriyle karşılaşınca
çarpışır. Aynen su moleküllerinin hareketlerinin, üzerlerinde oluşan basıncın
etkisi gibi onların birbirlerinin etrafında dönmelerine neden olur.
Bu çatışma sonunda
birbirlerinin açıklarını ortaya çıkarırlar. İşte ortaya çıkan o açıklar,
lavabonun tıpasını çekmek gibidir. Her şey ortaya dökülür. Başlangıçta uyumlu
ve anlaşan birlikteliklerde sorun yoktur ve her şey dengede gider.
Bir süre sonra birbiriyle anlaşamaz duruma
gelen beraberlikler de artık farklı görüş ve tepkiler oluşur. Tepkilerin oluşturduğu basınç kuvvetleri,
etkin olmaya başlar ve onları aşağı doğru iter.
Yerçekimi kuvvetinin maddeleri aşağı çeken
etkisi artık devrededir. Birbiriyle anlaşamayan bu birliktelikler, birbirine
sarılarak aşağı doğru çekilir. Buradaki yerçekimi kuvveti, su dolu lavabo veya
küvetin tıpasının açılması etkisini yaratır. Çünkü tepkisel basınç kuvvetleri,
yerçekiminin aşağıya doğru çeken kuvvet etkisini karşılayamaz hale gelir.
Bir süre sonra bu zıt olan ilişkilerdeki
insanların problemleri veya etrafa verdiği zararlar girdap içine alınır ve tıkanmış
çözülememiş sorunlar, girdapta dönme hareketiyle hızla akar. Sorunlar da çözülür gider.
Türkiye ‘nin
gündeminde ki yolsuzluk, çıkar çatışmaları gibi problemlerde tıpayı kim çekerse,
giderlerin birden açılacağı fizik yasalarına göre uygun görünüyor. Tabi tıpayı
çekmesini bilene kolay gelsin.
06.07.2021
Lütfiye Kader
E.m.k Uzm. Fen Bilimleri Öğretmeni